کاتماندو – شهر نور

کاتماندو که به کانتی پور نیز شناخته می شود پایتخت کشور نپال است. شهر کاتماندو دارای معابدی تاریخی قرون وسطایی، طبیعتی بسیار زیبا و مردمانی خونگرم می باشد. این شهر نیز مانند پخارا، چیتوان، پاتان، باکتاپور و لومبینی از شهرهای پرطرفدار و دیدنی نپال در میان گردشگران می باشد.

این شهر پایتخت سلطنت و پادشاهی نپال بوده است. کاتماندو در سال 723 توسط راجا گوناکامادوا تأسیس شد و از سال 1768 تا 2008 به عنوان پادشاهی خاندان شاه از قوم گورخا خدمت کرد. هندوئیسم و ​​بودیسم از زمان های بسیار قدیم در دره کاتماندو وجود داشته است و ساکنان دره تمایز چندانی بین آن قائل نیستند. مردم در هر دو زیارتگاه هندو و بودیسم عبادت می کنند و پیروان هر دو گروه خود را از یکدیگر متمایز نمی بینند. امروزه، این شهر محل استقرار دولت جمهوری فدرال دموکراتیک نپال است.

این شهر سال‌ها مرکز تاریخ، هنر، فرهنگ و اقتصاد نپال بوده و می باشد. کاتماندو در دهه گذشته شاهد گسترش سریعی بوده است. با وجود سرعت زندگی به عنوان یک کلانشهر، مردم آن همچنان مردمی آرام، صبور و مهربانند و با گردشگران همیشه برخوردی گرم و دوستانه دارند.

کاتماندو در رتبه سوم در بین ده مقصد برتر سفر در جهان

جشن های مذهبی و فرهنگی بخش عمده ای از زندگی مردم ساکن در کاتماندو را تشکیل می دهد و گردشگری بخش مهمی از اقتصاد این شهر است. در سال 2013، کاتماندو در رتبه سوم در بین ده مقصد برتر سفر در جهان توسط تریپ ادوایزر قرار گرفت و در رتبه اول آسیا قرار گرفت.

شهر کاتماندو شهری است که در آن از سنت های باستانی با جدیت محافظت می شود و در عین حال از فن آوری مدرن نیز استقبال می گردد. بسیاری از جهانگردان و گردشگران نپال برای دیدن مناظر زیبای کوه ها و پیاده روی در طبیعت به این کشور زیبا سفر می کنند. باید خاطرنشان شد که دره کاتماندو با داشتن مناطقی با اهمیت جغرافیایی، فرهنگی عمیق و مکانهایی تاریخی جایگاهی خیره کننده و خاص در آسیا دارد. عظمت و زیبایی نهفته در یک قاب پنجره چوبی، یک مجسمه برنزی قرن هجدهم یا یک معبد، می تواند نگاه هر گردشگری را به خود جذب کند.

افسانه ها و داستان های زیادی در رابطه با این شهر وجود دارد. کاتماندو یک شهر تاریخی بسیار باورنکردنی و متنوع با معماری های شگفت انگیز، حکاکی های عالی روی سنگ و منبت کاری های بی نظیر چوبی و صنایع دستی فلزی است. این حجم از زیبایی و هنر نمایانگر مهارت های صنعتگران قرن ها پیش این مرزوبوم است.

ریشه شناسی واژه کاتماندو و کانتی پور

کلمه کاتماندو از معبد کاستامانداپ گرفته شده. کاستامانداپ در میدان دوربار کاتماندو قرار دارد. در زلزله آوریل 2015 این معبد به طور کامل ویران شد، اما از آن زمان به بعد مورد بازسازی قرار گرفت.

در سانسکریت، کاستا به معنای ‘چوب’ و مانداپبه معنای ‘غرفه’ است. این معبد که در زبان نواری به نام “مارو ساتا” نیز شناخته می شود، در سال 1596 توسط  پادشاه لاکسمی نارسینگ مالا بازسازی شد.

دست‌نوشته‌های باستانی، مربوط به اواخر قرن بیستم، کاتماندو را با نام کاستامانداپ ماهانگار در ماندالای نپال می نامند. ماهانگار به معنای شهر بزرگ است.  این شهر گاهی کانتیپور نامیده می شود. کانتیپور از دو کلمه سانسکریت – کانتی و پور گرفته شده است. کانتی کلمه ای است که مخفف «زیبایی» است و بیشتر با نور همراه است و پور به معنای مکان است، بنابراین کانتی پور به معنی «شهر نور» است.

تاریخ کاتماندو

این شهر یکی از قدیمی‌ترین مکان‌های مسکونی در جهان است که در قرن دوم پس از میلاد تأسیس شد. این شهر سابقه ای بیش از 2000 سال دارد. این دره از نظر تاریخی ‘ماندالا نپال’ نام داشت.

کاوش های باستان شناسی در کاتماندو شواهد بسیاری از تمدن های باستانی پیدا کرده است. قدیمی‌ترین این یافته‌ها مجسمه‌ای است که تاریخ آن به سال 185 میلاد می‌رسد. در حفاری داندو چایتیا آجری با کتیبه ای به خط براهمی کشف شد. باستان شناسان قدمت کاتماندو را بیش از دو هزار سال می دانند.

اولین اشاره غربی به کاتماندو در روایتی از پدر ژوائو کابرال است که در بهار سال 1628 از دره کاتماندو عبور کرد.  پادشاه آن زمان، احتمالاً پادشاه لاکشمی ناراسیمها مالا  با مهربانی از او استقبال کرد. پدر کابرال در گزارش خود نوشته است که آنها به «کادمندو»، پایتخت پادشاهی نپال رسیدند. جهت آشنایی بیشتر با تاریخ کاتماندو می توانید به مقاله مربوطه رجوع نمایید.

موقعیت جغرافیایی کاتماندو

شهر کاتماندو پیاتخت کشور نپال بوده و در کنار چندین شهر دیگر با اهمیت تاریخی و فرهنگی در دره کاتماندو قرار دارد. این شهرها شامل باکتاپور و پاتان نیز می باشد.

1. کاتماندو در بخش شمال غربی دره کاتماندو در شمال رودخانه باگماتی قرار دارد.
2. مساحت کاتماندو معادل 50.7 کیلومتر مربع (19.6 مایل مربع) را پوشش می‌دهد.
3. میانگین ارتفاع 1400 متر (4600 فوت) از سطح دریا است.

این شهر به چند شهر دیگر از دره کاتماندو محدود می شود.

• از جنوب باگماتی توسط کلان شهر لالیتپور (پاتان) که با آن یک منطقه شهری را تشکیل می دهد.
• از جنوب غربی توسط کریتیپور
•  از شرق توسط مادیاپور
• از شمال، ناگارجونگ، تاراکشور، توخا، بودانیلکانتا، گوکارنشور و کاگشووری مانوهارا و باکتاپور می رسد.

کاتماندو توسط هشت رودخانه احاطه می شود. رودخانه اصلی دره، باگماتی و شاخه های آن، که بیشنومتی، دوبی خولا، منوهارا خولا، هانومانته خولا و توکوچا خولا می باشند.

کوه‌هایی که این رودخانه‌ها از آنجا سرچشمه می‌گیرند در محدوده ارتفاعی 1500-3000 متر (4900-9800 فوت) هستند. این کوه‌ ها دارای گذرگاه‌هایی هستند که دسترسی به کاتماندو و دره آن را فراهم می‌کنند.

دره کاتماندو شامل هفت گروه از سازه های ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو می باشد.

این هفت گروه شامل میدان دوربار کاتماندو، میدان دوربار پاتان، میدان دوربار باکتاپور، استوپاهای بودایی سویامبونات استوپا و بودانات استوپا و همچنین معابد هندوی پاشوپاتینات و چانگونارایان است.

آب و هوا

بر اساس طبقه بندی اقلیمی ، بخش هایی از شهر با ارتفاعات  (1300-1400 متر) که 88 درصد کل آن است، دارای آب و هوای نیمه گرمسیری مرطوب است. بخش هایی از شهر با ارتفاعات بالاتر معمولاً دارای آب و هوای نیمه گرمسیری مرتفع هستند. در دره کاتماندو، میانگین دمای تابستان از 28 تا 30 درجه سانتی گراد متغیر است. میانگین دمای زمستان 10.1 درجه سانتیگراد  است.

این شهر به طور کلی دارای آب و هوایی با روزهای گرم و به دنبال آن شب ها و صبح های خنک است. با توجه به اینکه دما در طول زمستان می تواند به 1 درجه سانتی گراد یا کمتر کاهش یابد، هوای غیر قابل پیش بینی انتظار می رود. در طول یک جبهه سرد سال 2013، دمای زمستان کاتماندو به 4- درجه سانتیگراد کاهش یافت.

میزان رطوبت و بارندگی

بارندگی عمدتاً مبتنی بر فصول موسمی است.

• حدود 65٪ از کل باران در ماه های موسمی از ژوئن تا سپتامبر است.
• میزان بارندگی در دره کاتماندو در حدود 1400 میلی متر است.
• برای شهر کاتماندو به طور میانگین 1407 میلی متر می باشد.
• به طور متوسط ​​رطوبت 75٪ است.

در دهه 2000-2010 کاتماندو شاهد ناهنجاری های بارندگی بسیار متغیر و بی سابقه بود. برای مثال، در سال 2001 به دلیل یک فصل موسمی بسیار ضعیف، تنها 356 میلی متر بارندگی ثبت شد. در مقابل، سال 2003 مرطوب‌ترین سال تاریخ در کاتماندو بود که در مجموع بیش از 2900 میلی‌متر بارندگی داشت که دلیل آن یک فصل شدید از باران‌های موسمی بود.

جمعیت کاتماندو

این شهر به عنوان محل اصلی زندگی مردم نوار می باشد اگرچه امروزه به دلیل تبدیل شدن به منطقه ای با ارزش تجاری، منزلگاه افرادی با فرهنگ و آیین های مختلف است.

این شهر دارای جمعیتی چند قومی با اکثریت هندو و بودایی است. کاتماندو 1/12 از کل جمعیت نپال را تشکیل می دهد و دروازه اصلی صنعت گردشگری این کشور است.

طبق گزارش بانک جهانی در سال 2010، دره کاتماندو سالانه حدود 4 درصد رشد می‌کند و آن را به یکی از سریع‌ترین مناطق شهری در جنوب آسیا و اولین منطقه در نپال تبدیل می‌کند که با چالش‌های بی‌سابقه شهرنشینی سریع و مدرن‌سازی در یک کلان‌شهر مواجه است.

نمودار جمعیت و نرخ رشد برای منطقه کاتماندو

• جمعیت فعلی در سال 2023 برابر با 1571000 نفر است که نسبت به سال 2022 3.29 درصد افزایش داشته است.
•  2022، 1521000 نفر بود که 3.33 درصد نسبت به سال 2021 افزایش داشت.
•  2021، 1472000 نفر بود که 3.37 درصد نسبت به سال 2020 افزایش داشته است.
•  2020، 1,424,000 نفر بود که 3.49 درصد نسبت به سال 2019 افزایش داشته است.

جمعیت شناسی

کاتماندو شهری بسیار متنوع از لحاظ قومیتی و فرهنگی است. نوارها با 30 درصد جمعیت، بزرگترین گروه قومی هستند، پس از آن متوالی ها با 25 درصد – که شامل تامانگ، گورونگ، سونوار، ماگارها و دیگران می شود – برهمن ها با 20 درصد و چتری ها با 18.5 درصد قرار دارند. ( سلسله مراتب اجتماعی)

بسیاری از گروه‌های قومی تارای (جنگل‌های باتلاقی و مراتع در دامنه‌های بیرونی هیمالیا) نیز به این منطقه مهاجرت کرده‌اند.

زبان های مورد استفاده

بر اساس سرشماری سال 2011، زبان نپالی رایج ترین زبان مادری در کاتماندو است و 62 درصد از جمعیت آن را به عنوان زبان مادری خود صحبت می کنند. 19 درصد به زبان نوآری صحبت می کنند و سایر زبان های رایج در این شهر عبارتند از تامانگی (6 درصد)، مایتیلی (3 درصد)، بوجپوری (2 درصد)، گورونگی (2 درصد)، ماگاری (2 درصد) و شرپای (1 درصد).  البته بسیاری از مردم به زبان انگلیسی نیز صحبت می کنند. زبان هندی نیز توسط اکثر جمعیت تحصیلکرده درک می شود.

جاذبه های گردشگری

از مهم ترین و شناخته شده ترین دیدنی های کاتماندو در میان گردشگران می توان به موارد زیر اشاره کرد.

بودانات استوپا

بودانات استوپا صدها سال است که به عنوان مرکز باورهای بودایی مورد استفاده قرار گرفته و با چشمان بزرگ و نمادهایی از صلح و زیبایی شهر را نظاره می کند.
در سال ۱۹۷۹بودانات استوپا در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.

بعد از شهر لومبینی که زادگاه لرد بودا می باشد، بودانات استوپا در کنار سویامبونات استوپا از پر بازدید ترین مکان های بودیسم در میان بوداییان جهان و نپال است.

جهت آشنایی بیشتر با این جاذبه گردشگری اینجا کلیک کنید.

سویامبونات استوپا

سویامبونات استوپا در بالای تپه یی سرسبزدر غرب شهر کاتماندو و در ارتفاع هفتاد وهفت متری از سطح دریا قرار دارد. گردشگران و زائران در جهت عقربه های ساعت در اطراف استوپا قدم می زنند، مانترا می خوانند و چرخهای دعا را می چرخانند.

گفته می شود که شکوه دره کاتماندو از این نقطه آغاز شده و اولین بنایی است که در کاتماندو پایتخت نپال ساخته شده است. البته افسانه هایی نیز وجود دارد که کاستامانداپ را اولین ساختمان کاتماندو می داند.

سویامبونات استوپا دارای معماری به سبک ماندالا می باشد و در سال 1979 در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفت. جهت آشنایی بیشتر با این جاذبه گردشگری اینجا کلیک کنید.

معبد پاشوپاتینات

معبد پاشوپاتینات از مهم ترین، مقدس ترین و قدیمی ترین معابد هندو در نپال می باشد. این معبد هر ساله هزاران پیرو آیین هندو و گردشگران را از مناطق مختلف جلب می کند و جزو میراث جهانی یونسکو می باشد. این معبد از مهمترین دیدنی های نپال می باشد. معبد پاشوپاتینات (در کاتماندو، نپال) یکی از مهمترین معبدهای شیوا، میزبان بزرگترین گردهمایی پیروان آیین هندو و سادوها در جشنواره ماهاشیوارتری است. (جهت مطالعه راجع به این جشنواره بسیار عظیم روی لینک کلیک کنید.)

معبد تالجو

الهه تالجو الهه یی است که تمامی دیگر خدایان به او احترام می کنند و به همین ترتیب مورد احترام پیروان نیز قرار دارد. از اسامی دیگری که در متون برای نام این الهه آمده می توان به تولجا، تورجا، تاوا، تاموا، تالاموند، تالسواری و مانسورای نیز نام برد.

سه معبد تالجو در دره کاتماندو وجود دارد که به سه گانه ی معابد تالجو نیز شهرت دارد. سه گانه ی معابد تالجو در کاتماندو، پاتان و باکتاپور قرار دارد و متعلق به سال 1500 میلادی بوده و توسط پادشاهان مالا ساخته شده است. الهه تالجو با فلسفه وجودی الهه کوماری ارتباط مستقیم دارد. جهت آشنایی بیشتر با این معبد شگفت انگیز اینجا کلیک کنید.

معبد داکشینکالی

معبد داکشینکالی به همسر لرد شیوا، الهه کالی “الهه زمان، مرگ و ویرانی”، که یکی از تجسم های الهه پراواتی است اختصاص داده شده است. هندوها باور دارند در صورتی که از الهه درخواست و توبه کنیم، دشمنان ما پایان می یابند و در راه خود پیروز خواهیم شد. بنابراین، مردم او را به عنوان الهه مادر در بسیاری از جشنواره ها و مراسم فرخنده پرستش می کنند. 

جهت آشنایی بیشتر با این معبد شگفت انگیز اینجا کلیک کنید.

کاستامانداپ

کاستامانداپ در لفت به معنای پناهگاه پوشیده از چوب است و یکی از بزرگترین و مشهورترین معابد نپال است.

چندین افسانه درباره ی ساخته شدن کاستامانداپ وجود دارد. در برخی از افسانه ها سویامبونات استوپا را اولین سازه در کاتماندو می دانند اما داستان هایی نیز وجود دارد که مدعی هستند کاستامانداپ اولین بنایی بوده که در کاتماندو ساخته شده است.

لازم به ذکر است عکس برداری یا فیلم برداری از داخل معبد ممنوع می باشد. ویزگی های منحصر بفرد کاستامانداپ آن را به پرآوازه ترین معبد نپال تبدیل کرده است.

جهت آشنایی بیشتر با کاستامانداپ اینجا کلیک کنید.

تیمی (مادیاپور) شهری سه هزار ساله و زادگاه خدایان

مردم دره کاتماندو چهار گانش، چهار الهه کالی، چهار الهه کوماری، چهار ماهالاکشمی و چهار وراهی را عبادت می کنند. به واسطه ی وجود بسیاری از معابد مهم و ارزشمندی که به این خدایان در شهر تیمی اختصاص داده شده است شهر مادیاپور را به عنوان زادگاه خدایان نیز می شناسند. بدین ترتیب معابد بسیار زیادی نیز در شهر مادیاپور “تیمی” وجود دارد که شامل معبد بالکوماری، معبد لوکشوار، معبد بهیراب، معبد گانش، معبد سیدی کالی و بسیاری دیگر است.

جهت آشنایی بیشتر با  شهر قرون وسطایی اینجا کلیک کنید.

بارگاه کوماری ایزدبانوی زنده

الهه کوماری و محل زندگی او یکی از جاذبه های گردشگری، مذهبی – تاریخی ،فرهنگی  کشور نپال است. پرستش الهه تالجو در قالب یک دختر باکره جوان یا “کوماری” یک سنت دینی بوده و تا به امروز ادامه داشته است.

كوماري ها بخش مهمي از آيين و رويدادها در دره كاتماندو هستند و توسط مردمان نپال مورد پرستش قرار مي گيرند. کوماری‌ها دختران نابالغی هستند که مورد پرستش هندوها و برخی بودائیان قرار می‌گیرند و نمونه یی بارز از تلفیق سنتهای مذهبی در نپال است.

جهت آشنایی بیشتر با الهه کوماری – ایزدبانوی زنده روی لینک کلیک کنید.

ناگارکوت

ناگارکوت یکی از بهترین نقاط برای بازدید از منظره های بی نظیر طلوع و غروب خورشید  است. (همانند دهکده سارانگکوت در شهر پخارا) ‍ ناگارکوت در 32 کیلومتری شرق دره کاتماندو و در فاصله 14 کیلومتری از شهر باکتاپور، در مرکز نپال قرار دارد.

این روستا در قلب هیمالیا در منطقه باکتاپور با جمعیتی کمتر از 4000 نفر است. ناگارکوت به عنوان یک منطقه باستانی در کاتماندو که مراقب پادشاهی های رقیب بود، دارای یک تاریخ یسیار جذاب است.

ناگارکوت دارای دیدنی های زیبایی می باشد از جمله برج ناگارکوت، صومعه بودایی ناگارکوت، پارک صلح بودا، آبشار ناگارکوت و یا موهان پوخاری از دیدنی های ناگارکوت می باشد. جهت آشنایی بیشتر با این مکان شگفت انگیز اینجا کلیلک کنید.

پارک ملی شیواپوری

پارک ملی شیواپوری یک منطقه محفاظت شده طبیعی در دامان حیات وحش بوده و دارای صدها گونه متنوع گیاهی و جانوری می باشد.

این پارک ملی مقصد گردشگری محبوبی به ویژه برای دوچرخه سواران کوهستان، کوهنوردان میباشد. شیواپوری مکانی فوق العاده برای پرنده نگری است؛ علاوه بر این مسیر پیاده روی به مقاصد ناگارکوت، گوسایکوندا، هلامبو و پارک ملی لانگتانگ نیز می باشد. پارک ملی شیواپوری سرسبز و پوشیده از خزه ها و سرخس ها با درختان بلند و کهنسال کاج، رودودندرون و گیلاس وحشی هیمالیا است.

  جهت آشنایی بیشتر با این مکان شگفت انگیز اینجا کلیلک کنید.

کوپان موناستری

باغ رویاها

باغ رویاها غرق در گل است. در میان باغ رویاها، مجموعه ای زیبا از آلاچیق ها، حوضچه ها،گل ها و بوته ها، درختان، سنگفرش ها، مجسمه ها، کاشی کاری ها و مبلمان های تزئینی باغ وجود دارد. این باغ از معماری اروپا و سبک معروف ادواردی الهام گرفته است. باغ رویاها، یک باغ تاریخی به سبک نئو کلاسیک است،

باغ رویاها شاهکار معماری است که بازدید کننده را ترغیب می کند تا به اطراف قدم بزند و هرچه بیشتر این گنجینه معماری را مورد توجه قرار دهد.

جهت آشنایی بیشتر با باغ رویاها  اینجا کلیلک کنید.

تمل – قلب تپنده ی کاتماندو

تمل نقطه توریستی در قلب کاتماندو پایتخت کشور نپال است. اگرچه توریست ها خیلی به تمل علاقه نشان می دهند ولی باید خاطر نشان کرد که شب های تمل می تواند مکانی کاملا متفاوت با چهره یی که در روز از آن می بینیم داشته باشد و  می تواند تنها در یک لحظه چهره ی زیبای خود را تغییر بدهد.

تمل همانند هزارتویی تنیده شد از زیبایی و تاریخ است. هرگوشه از آن به کوچه یی دیگر باز می شود و از راهرویی به راهرویی دیگر. سال ها زمان می برد تا شما متوجه بشوید تمل چیست و چرا به آن قلب تپنده ی کاتماندو می گویند.

جهت آشنایی بیشتر با تمل به مقاله مربوطه رجوع نمایید. 

میدان دوربار کاتماندو – هانومان دوکا

میدان دوربار کاتماندو یا همان دوربار اسکوئر، یکی از سه میدان معروف کاتماندو در نپال است. در سال 1979 به عنوان میراث جهانی یونسکو تعیین شد. دو میدان معروف دیگر در پاتان و باکتاپور واقع شده است. این میدان (دوربار اسکوئر) به عنوان میدان هانومان دوکا نیز شناخته می شود و از مهترین دیدنی های کاتماندو می باشد.

 این میدان قلب سنتی شهر قدیم کاتماندو ست و جزو دیدنی ترین میراث معماری سنتی کاتماندو نیز محسوب می شود.

جهت آشنایی بیشتر با میدان دوربار کاتماندو به مقاله مربوطه رجوع نمایید. 

• کایلشنات مهادویا
• رانی پوخاری
• موزه تاراگائون
• گوئیشواری ساترا
• تندیس پادشاه پراتاپ مالا
• استوپای کاتسیمپو
• رودخانه کاکانی
• کاخ نارایانهیتی
• خیابان دوربار مارگ
•