معبد داتاتریا باکتاپور، معبدی خاص و پر رمز و راز
معبد داتاتریا باکتاپور جزو جاذبه های اصلی میدان داتاتریا باکتاپور و دیدنی های باکتاپور محسوب می شود. معبد داتاتریا باکتاپور یکی از قدیمی ترین معابد باکتاپور است که قدمت آن به قرن 14 برمی گردد. اگرچه تمامی معابد نپال ساختار و معماری پر رمز و راز و خاص خود را دارند اما معبد داتاتریا به دلیل معماری خاصی که دارد بسیار مورد توجه قرار می گیرد. پیروان از سراسر کشور به این معبد می آیند و به عبادت و دعا مشغول می شوند.
معبد داتاتریا باکتاپور معبدی به سبک ماندالا است. اگرچه هیچ تندیسی از لرد داتاترایا در معبد وجود ندارد اما این معبد به لرد داتاتریا اختصاص داده شده است. تصویر داتترایا با سه سر در یک بدن – شکل ترکیبی لرد شیوا، ویشنو و براهما است. سه تصویر از لرد داتاترایا در سمت چپ، وسط و راست معبد قرار دارد.
در معبد داتاتریا باکتاپور نمادهایی مانند گارودا، حلزون، صدف و چاکرا در مقابل ستون روبروی معبد وجود دارد. به نظر می رسد جشنواره ها و جشن های مربوط به لرد شیوا طرفداران بیشتری را در اینجا جذب می کند. هر ساله تعداد زیادی از ارادتمندان و پیروان بسیاری از نواحی مجاور از جمله کاتماندو و لالیتپور به معبد داتاتریا برای عبادت لرد شیوا می‌روند. به همین ترتیب در طول جشنواره ماها شیواراتری ارادتمندان از سراسر کشور و کشورهای مجاور (به ویژه از هند) قبل و بعد از بازدید از معبد پاشوپاتینات به معبد داتاترایا می روند.
تاریخ معبد داتاترایا باکتاپور
معبد داتاترایا باکتاپور یکی از بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین معابد باکتاپور محسوب می‌شود و قدمت آن به قرن 14 برمی گردد. پادشاه یاکشیا مالا، که از سال 1428 تا 1482 پس از میلاد در نپال حکومت می کرد، دستور ساخت این معبد را داد. طبق کتاب زندگینامه مصور لرد داتاتریا و بیست و چهار معلم او، این معبد در سال 1470 پس از میلاد ساخته شد و در آن زمان تنها یک طبقه بود.
با این حال، ذکر شده است که معبد داتاتریا باکتاپور در سال 1486 بعد از میلاد، تنها پس از مرگ پادشاه یاکشیا مالا، البته قبل از بازسازی انجام شده توسط پادشاه رایا مالا (پسر پادشاه یاکشیا مالا) به روی عموم باز شد. پادشاه رایا مالا با افزودن جزییاتی بیشتر به معبد در سال 1495م معبد داتاتریا باکتاپور را هرچه بیشتر جذاب‌تر نمود.
گفته می شود در سال 1769 پس از میلاد، زمانی که پادشاه پریتیوی نارایان شاه هر دو شهر کاتماندو و پاتان را قبل از باکتاپور فتح نمود، پادشاهان آنها، به ترتیب پادشاه جایا پراکاش مالا و نارسیما مالا در معبد داتاتریا باکتاپور پناه گرفتند.
با این حال، هیچ سند رسمی در مورد این داستان تاریخی یافت نشده است که به ویژه اشاره کند که آیا آنها در معبد داتاترایا پنهان شده اند یا در مجموعه کاخ های شهر باکتاپور؛ اما واقعیت اصلی این داستان تاریخی که پادشاهان در باکتاپور پناه گرفتند واقعیت دارد.
از نظر مکانی، معبد داتاتریا باکتاپور در قسمت شرقی میدان داتاتریا قرار دارد. جایی که می‌توان شور و نشاط پیروان، بازارهای رنگارنگ و جوانانی را که با یک فنجان چای در دست در حال گفتگو می باشند مشاهده کرد. جایی که پیروان و علاقه مندان زیر پایه های معبد نشسته و گفتگو می کنند.
معماری معبد
معبد داتاتریا باکتاپور معبدی به سبک ماندالا است. اگرچه هیچ تندیسی از لرد داتاترایا در معبد وجود ندارد اما این معبد به لرد داتاتریا اختصاص داده شده است. تصویر داتترایا با سه سر در یک بدن – شکل ترکیبی لرد شیوا، ویشنو و براهما است. سه تصویر از لرد داتاترایا در سمت چپ، وسط و راست معبد داتاتریا باکتاپور قرار دارد. در معبد داتاتریا باکتاپور نمادهایی مانند گارودا، حلزون، صدف و چاکرا در مقابل ستون روبروی معبد وجود دارد.
حکاکی های وابسته به عشق شهوانی
معبد داتاتریا باکتاپور نه تنها به دلیل موقعیت مذهبی آن، بلکه به دلیل بازتاب هنر و معماری باستانی مهم به حساب می آید. طبقه اول معبد مانند معبد پاشوپاتینات میدان دوربار باکتاپور پر از این نوع کنده کاری است. گفته می شود این نوع کنده کاری ها برای آموزش های جنسی به مردم عادی به دستور پادشاهان طراحی و ساخته می شده است. دلیل این امر ترغیب مردم به فرزندآوری و گسترش هرچه بیشتر جمعیت بوده است.
مجسمه های جیمال و پراتاپ
همچنین می‌توانید مجسمه‌های جیمال و پراتاپ (پاتو) را در مقابل ورودی اصلی معبد داتاتریا باکتاپور همانند معبد نیاتاپولا مشاهده کنید.
ستون سنگی گارودا (وسیله نقلیه لرد ویشنو)
در مقابل معبد داتاترایا باکتاپور ، می توان ستون بلندی را مشاهده کرد که بر روی آن گارودا (وسیله نقلیه لرد ویشنو) با دستانی به صورت ناماسته و آماده خدمت وجود دارد. بازدیدکنندگانی که با مذهب هندو آشنایی ندارند ممکن است دلیل ویژگی خاص این تندیس را متوجه نشوند. که این مجسمه چه ویژگی خاصی دارد.
ساختار چهره این مجسمه کاملاً منحصر به فرد به نظر می رسد. وجود این ستون بلند برای گارودا در کل نپال بسیار نادر است. در ابتدا این ستون با انگیزه ای برای نصب مجسمه نارایان گیری قرار داده شده بود.
اما پادشاه اجازه نداد که این اتفاق بیفتد و گفت که فانی را نباید بالاتر از خدا قرار داد. بنابراین به جای مجسمه مذکور تندیس گارودا به این صورت پایان یافت. حکایتی رایج در مورد معبد داتاترایا باکتاپور وجود دارد که می گویند کل معبد داتاترایا با الوارهای یک درخت همانند کاستامانداپ ساخته شده است.