شورش مائوئیست ها در نپال

شورش مائوئیست ها در نپال در اوایل قرن ۲۱ یک دوره پر فراز و نشیب و در عین حال تحول آفرین در تاریخ نپال بود. یک شورش مائوئیستی که از اواخر دهه ۱۹۹۰ قدرت گرفته بود، نه تنها خواستار انتخاب مجلس موسسان برای تهیه پیش نویس قانون اساسی جدید بلکه لغو سلطنت بود. در حالی که شورشیان با دولت مذاکره می کردند، تنش ها به خشونت تبدیل شد.

در همین حال ، شورش مائوئیست ها در نپال به سرعت از نظر تعداد و قدرت در حال رشد بود. شورشیان اغلب از تاکتیک های خشونت آمیز برای برخورداری حمایت از فقرای روستایی استفاده می کردند و طرفدار سرنگونی سلطنت نپال بودند.

در اوایل قرن بیست و یکم در تاریخ نپال، شورش مائوئیست ها در نپال نه تنها تهدیدی جدی برای دولت محسوب می شد بلکه عملاً کشور را به سمت یک جنگ داخلی تمام عیار سوق دادند.

حزب مائوئیست نپال توسط پوشپا کمال دال (پراچاندا) در سال 1994، تاسیس شد. بسیاری از نپالی‌ها تا فوریه 1996 حتی از وجود این گروه آگاه نبودند. زمانی که مائوئیست ها جنگ چریکی را آغاز کردند مردم را در بهت و حیرت فرو بردند. این گروه ساختمان ها را ویران کرد، ارزها را به سرقت برد و غیرنظامیان بسیاری را کشت.

این شورش از سال 1996 تا 2006 ادامه یافت و منجر به کشته شدن بیش از 12000 نپالی شد. گروه های حقوق بشر مائوئیست ها به دلیل استفاده ی آنها از سربازان زیر سن قانونی انتقاد داشتند.

به منظور تصرف قدرت سیاسی و شکست نیروهای دولت مرکزی، پیشنهاد کرد که توده‌ها را با افکار مارکسیستی، لنینیستی و مائوئیستی و ایجاد پایگاه‌های نظامی در روستاها ترکیب کند.

با بالا گرفتن جنگ، مائوئیست ها شروع به حمله به ارتش نپال کردند. اگرچه آتش بس های متناوب از سال 2002 آغاز شد اما جنگ تا سال 2005 ادامه یافت. زمانی که مائوئیست ها به دنبال یک توافق صلح دائمی با تشکیل یک اتحاد دموکراتیک با چندین جریان اصلی سیاسی دیگر بود می خواستند به سلطنت نپال پایان دهند.

با این حال، پادشاه وقت نپال به روند آشتی احزاب باور نداشت و در فوریه 2005 با برکناری پارلمان منتخب، کنترل کامل دولت را در دست گرفت.

این چالش مستقیم از سوی پادشاه، درگیری را به اوج رساند. اعتراضات مردمی و فشار احزاب سیاسی مخالف، گیانندرا را مجبور کرد تا پارلمان را در آوریل 2006 بازگرداند. یک معاهده صلح با میانجیگری سازمان ملل متحد باعث پایان شورش در نوامبر همان سال شد.

حزب مائوئیست در فراخوانی برای برگزاری انتخابات پارلمانی آزاد به دیگر احزاب سیاسی پیوست. در آن رویداد، که در آوریل ۲۰۰۸ برگزار شد، حزب مائوئیست بیشترین سهم کرسی ها را به دست آورد.

به دنبال مذاکرات صلح ، آتش بس اعلام شد. خواست شورشیان انحلال و بازسازی مجلس نمایندگان و لغو عمده اقتدار پادشاه بود .سرانجام مائوئیست ها و دولت با تهیه قانون اساسی موقت – که در ژانویه ۲۰۰۷ منتشر شد – موافقت کردند. دولت موقت آپریل ۲۰۰۸ بر روی کار آمد ، و سلطنت منحل شد و نپال جمهوری را اعلام کرد.

این کشور به مدت چند سال طبق قانون اساسی موقت به کار خود ادامه داد که قانونگذاری یک مجلس و شورای وزیران را در اختیار داشت و بیشتر قدرت به عهده نخست وزیر بود.

مذاکرات طولانی مدت در سال ۲۰۱۵ قانون اساسی دائمی جدیدی ایجاد کرد که توسط قانونگذار به تصویب رسید و در ۲۰ سپتامبر اعلام شد. در این سند جمهوری به سبک فدرال سکولار تشکیل شد.