پاتان

هنگامی که در مورد سنت، فرهنگ، هنر و میراث نپال صحبت می کنیم؛ تاریخ پاتان بخشی جدایی ناپذیر از نپال است. پاتان جزو آثار ثبت شده در میراث جهانی یونسکو می باشد و قدیمی ترین شهر از هر سه شهر دره زیبای کاتماندو است.

این شهر در کنار شهر باکتاپور واقع در دره سرسبز و جادویی کاتماندو یکی دیگراز دیدنی های نپال می باشد و آثار ارزشمند بسیاری را در خود جای داده است. بدون شک تاریخ این شهر قرون وسطایی، میراث و سنتی گرانقیمت برای کشور نپال به شمار می رود.

پاتان با اسامی دیگری مانند “لالیتپور”،  “مانیگال” و ” یالا”  نیز شناخته می شود.

پاتان مرکز فرهنگ بودایی و هندو

 پاتان که به “لالیتپور” نیز شهرت دارد، در ابتدا با طرحی از ماندالای بودایی (دارما) طراحی شده بود و احتمالاً یکی از قدیمی ترین شهرهای بودایی در جهان است.

بیش از یک هزارو دویست اثر و سازه ی بودایی در سطح شهر پاتان وجود دارد و دارای پنجاه و پنج معبد بزرگ و صدوسی و شش صومعه بودایی است.

معابد عظیم و باشکوه، کاخ های مجلل، درب ها و دیوارهای منبت کاری شده، تندیس های فلزی و سنگی بسیار زیبا، همه و همه بیانگر پیوند عمیق و تاریخی پاتان و آیین بودیسم است. پاتان از لحاظ تاریخی، مذهبی، فرهنگی، معماری، هنری و توریستی اهمیت بسیار زیادی برای کشور نپال دارد.

پاتان علاوه بر “لالیتپور” با نام  “مانیگال ” نیز شناخته می شود، این شهرت به خاطر ثروتمندان و هنرمندانی است که در پاتان اقامت داشته اند و میراث فرهنگی که از آنان به یادگار مانده است.

مردمان (نوار) اولین ساکنان در این منطقه بودند و در زبان خود (متفاوت از زبان نپالی)، این شهر را “یالا” می نامند که نام قدیمی پاتان می باشد. این شهر به واسطه ی هنرهای زیبای باستانی و ساخت مجسمه هایی بسیار زیبا از جنس فلز و سنگ و همچنین منبت کاری ها و کنده کاری های خارق العاده صنعتگرانش مشهور است. این خطه بالاترین تعداد هنرمندان مشهور و بهترین صنعتگران را در تاریخ هنر نپال در دامان خود پرورش داده است.

پاتان دیرزمانیست که در نوع خود یک شهر-کشور مستقل بود و تا به امروز هویت متمایز و برجسته خود را حفظ کرده است. حتی در مواجه با پدیده شهرنشینی و بسیاری از آسیب های اجتماعی آن، هنوز هم به زیبایی تمام سنت و فرهنگ خود را از طریق هنر و صنایع دستی حفظ کرده است.

می توان با گذر از خیابان های تاریخی آن زنده بودن ریشه ها و آداب و رسومی که به زیبایی تمام هنوز هم زندگی می شود را شاهد بود.

تاریخ

تاریخ پاتان به قرن سوم قبل از میلاد مسیح باز می گردد و در قرن ششم توسط سلسله لیچاوی گسترش یافت. البته پاتان توسعه خود در قرون وسطی را مدیون پادشاهی مالاها ست چراکه پادشاه شیوا مالا در توسعه پاتان در قرن های شانزده و هفده گام های جدی برداشت.

شهر توسط چهار آشوکا استوپا ( نمادی از چرخ بودایی “دارما-چاکرا” ) از هر سمت احاطه شده است و یکی از آشوکا استوپاها در میان پاتان ساخته شده است.امپراطور آشوکا زمانی که به همراه دخترش از کاتماندو دیدن نمود، این پنج آشوکا استوپا را برپا داشت.

(جهت آگاهی از مفهوم آشوکا به مقالات مربوطه مراجعه نمایید. ستون آشوکا مایادوی، ستون آشوکا بودا کاناکمونی، ستون آشوکا گوتیهاوا )

نارایان شاه در سال ۱۷۶۸ پاتان را به پادشاهی گورخا اضافه کرد.

 

اقتصاد

اقتصاد این شهر مبتنی بر تجارت، گردشگری، هنر، صنایع دستی و کشاورزی است.  شهرک صنعتی پاتان واقع در لاگانگل محلی ست که هنرمندان و صنعتگران تولیدات صنایع دستی مانند منبت کاری، فلزکاری، فرش و نقاشی را به فروش می رسانند.

نقاشی هایی از طرح های ماندالا و تانکا هایی از چند ده دلار تا ده ها هزاردلار که تعداد بسیار زیادی از آنها به کشورهای متفاوت صادر می شوند

بخش قابل توجهی از جمعیت منطقه به تجارت مشغول می باشند. بخصوص در بخش صنایع دستی و تولید محصولات سنتی و برخی از ساکنان نیز به کشاورزی مشغول می باشند. استادان نقاش زبردست بزرگی نیز وجود دارند و آموزشگاه های هنری  بسیاری در این محدوده فعالیت می کنند که به آموزش هنرجویان داخلی و خارجی می پردازند.

جاذبه های گردشگری

این شهر مملو از زیبایی و هنر است. بیش از یک هزارو دویست اثر و سازه ی بودایی در سطح شهر پاتان وجود دارد و دارای پنجاه و پنج معبد بزرگ و صدوسی و شش صومعه بودایی است.

از مهم ترین و شناخته شده ترین جاذبه های گردشگری پاتان در میان گردشگران می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• معبد سنگی کریشنا مندیر
• معبد جگات نارایان
• کاخ سلطنتی
• سونداری چوک
• معبد تالجو
• موزه پاتان
• میدان دوربار پاتان
• باغ وحش پاتان
• باغ گیاه شناسی گوداوری
• بازار پاتان
• اردوگاه پناهندگان تبتی

این شهر فرصتی را برای بازدیدکنندگان فراهم می آورد که می توانند تعداد بسیار زیادی از آثار هنری و مذهبی نفیس را مشاهده کنند.

کاخ پادشاهان مالا یکی از نکات جالب توجه در سفر به پاتان است. در مجموعه کاخ، معبد تمام سنگی لرد کریشنا  “کریشنا مندیر”  با 21 گلدسته برجسته و حکاکی شده  که صحنه هایی از حماسه های مهاباراتا و رامایانا را به تصویر می کشد، نهفته است.

این معبد توسط پادشاه سیدی ناراسینگا مالا در قرن شانزدهم میلادی ساخته شده است. محراب سلطنتی (معروف به “توشاهیتی”) یکی دیگر از شاهکارهای حکاکی سنگ و برنز در مجموعه کاخ است. میدان دوربار پاتان به عنوان میراث جهانی یونسکو تعیین شده اند. همچنین در این میدان موزه واقع شده است که دارای مجسمه های برنزی و اشیای مذهبی است که قدمت برخی از آنها به قرن یازدهم باز می گردد. این موزه که در اصل کاخ مالا بود، بصورت روزانه دایر است.

 معبد جگات نارایان یک ساختمان آجری قرمز بلند، دارای مجسمه های ظریف سنگی و فلزی است. این معبد به لرد ویشنو اختصاص یافته است در جنوب این شهر واقع شده است.

باغ گیاه شناسی گوداوری با صدها نوع تنوع گیاهی در میان جنگل انبوه و مناطق باز و سزسبز طبیعی واقع شده است. این باغ برای پیک نیک، تماشای پرندگان، پیاده روی و مشاهده پروانه ها بسیار محبوب است.

باغ وحش پاتان تنها باغ وحش نپال

این باغ وحش در سال 1932 به عنوان یک باغ وحش خصوصی تأسیس شد و در سال 1956 برای عموم مردم افتتاح شد.

بیش از 700 حیوان مختلف از جمله 14 گونه در معرض خطر در آن زندگی می کند. حوضچه ای نیز وجود دارد که بازدید کنندگان می توانند در آن قایق سواری کنند. (باغ وحش روزهای دوشنبه تعطیل است).

اردوگاه پناهندگان تبتی در حومه پاتان در سال 1960 با کمک صلیب سرخ و شرکت توسعه سوئیس برای کمک به پناهندگان تبتی تأسیس شد. این اردوگاه دارای کارخانه تولید فرش است که در آن گردشگران می توانند روند ساخت فرش های سنتی را مشاهده شود. علاوه بر این، صنایعی مانند چوب و چرخهای دعای فلزی در مغازه های سوغات فروشی تبتی ساخته و به فروش رسانده می شود.

سونداری چوک با سه تندیس چشم نواز از خدایان هندو هانومان، گانش و نارنینگا محافظت می شود، این چوک به دستور سیدهی ناراسیمها مالا در سال ۱۶۲۸ساخته شد. سونداری چوک در اطراف یک مخزن کنده کاری و چشمه آب معروف به ” توشا هی تی ” قرار گرفته و به مخزن آب بهاندارکال متصل است که زمانی محل تأمین آب کاخ سلطنتی بود.