ستون باستانی آشوکا مایادوی در کنار دیوار مقدس و زیبای سپید رنگ معبد مایادوی – زادگاه لرد بودا قرار گرفته است.
این ستون سنگی باستانی در کنار معبد مقدس مایادوی ، حوض مقدس و درخت مقدس بودی و در باغ مقدس لومبینی واقع شده است.
بقایای باستان شناسی نشان می دهد که امپراطور آشوکا در هنگام بازدید از لومبینی در قرن 249 قبل از میلاد برای ادای احترام به آموزه های لرد بودا، محافظت از سنگ نشانگر و تندیس میلاد بودا ستونی سنگي ساخت. گفته می شود که پادشاه آشوکا فردی بسیار متدین بود و برای گسترش بودیسم گام های جدی برداشت.
متن نوشته شده بر روی ستون باستانی آشوکا مایادوی به خط برهمی است.
این متن به شرح زیر ترجمه شده است :
“پادشاه پياداسي (آشوکا) محبوب خدایان، در بيستمين سال سلطنت خود يك سفر سلطنتي انجام داد. ساكياموني بودا در اينجا متولد شد، از اين رو سنگ نشانگر (نقطه تولد) پرستش و ستون سنگي برپا شد. خداوند در اینجا متولد شده است. مالیات دهکده لومبینی به هشت قسمت کاهش می یابد.”
نمونه های دیگری از ستون های آشوکا را می توان در اطراف لومبینی مانند ستون آشوکا گوتیهاوا و یا ستون آشوکا کاناکمونی و حتی در دره کاتماندو و شهر پاتان مشاهده نمود.
معبد مایادوی یک معبد بودایی باستانی ثبت شده در میراث جهانی یونسکو و قلب معنوی لومبینی محسوب می شود.
بقایای خشتی ساختاری داخل معبد مایادوی متعلق به قرن 6 قبل از میلاد تا قرن 15 میلادی است . باستان شناسان در زیر معبد مایادوی بقایای یک زیارتگاه چوبی باستانی را که مربوط به 550 قبل از میلاد است نیز کشف نموده اند.
داخل معبد مایا دیوی دارای سنگ مارکر یا نشانگر، مجسمه مولودی و بقایای خشتی ساختاری است که همه مربوط به تولد شاهزاده لرد بودا می باشد.
مجموعه ستون های سنگی آشوکا از دیدنی های نپال هستند و سند تاریخی بسیار مهمی محسوب می شوند.