معبد سنگی کریشنا مندیر ثبت شده در میراث جهانی یونسکو یکی از معابد بزرگ هندو ست که جایگاهی فوق العاده مورد احترام در جامعه هندوهای نپال دارد. معبد کریشنا مندیر در غرب میدان دوربار پاتان از نظر هنر سنگی و تندیس خدایانی که در آن قرار داده شده است با دیگر معابد دیدنی نپال متفاوت می باشد.

این معبد میراثی فرهنگی تاریخی و شاهکار معماری  در دره کاتماندو است. معبد شگفت انگیز کریشنا مندیر با ارتفاع ۱۹٫۶۷ متر به طور کامل  از سنگ ساخته شده است و حاوی هیچگونه چوب یا برنز برای حمایت از سازه نمی باشد. در راهرو ها پیکره هایی بسیار زیبا از حکاکی هایی بر روی سنگ وجود دارد که الهه ها وخدایان را هنرمندانه به تصویر کشیده است.

این معماری افسانه یی معبدی پر زرق و برق ساخته شده از کنده کاری های ظریف سنگی به جای آجر و الوار معمول می باشد. گفته می شود تمام معبد با یک سنگ به تنهایی ساخته شده است. معبد کریشنا مندیر در زلزله ی سهمگین 2015 نپال به واسطه ی معماری بی نظیر خود، هیچ آسیبی ندید.

تاریخ معبد

معبد کریشنا ماندیر در سال ۱۶۳۷ به دستور پادشاه سیدی ناراسینگ مالا ساخته شد.

گفته می شود پادشاه ناراسینگ مالا در خواب می بیند که لرد کریشنا و رادا، یکی از تجسم های لرد ویشنو، در مقابل کاخ او ظاهر شدند. به همین دلیل پادشاه معبدی را در آن نقطه بنا نمود.

پس از اتمام ساخت کریشنا ماندیر، در طی ده سال بعدی، جنگی بین پادشاهی همسایه و پادشاهی پاتان رخ داد.

پیش از شروع نبرد پادشاه ناراسینگ مالا از معبد لرد کریشنا مندیر می خواهد تا دشمنانش را شکست دهد و او را پیروز نماید.

پادشاه پس از این درخواست به نبرد می رود و با پیروزی باز می گردد.

پادشاه مالا به جهت شکرگزاری،  دستور ساخت نسخه ای دیگر از معبد را در حیاط سلطنتی سونداری چوک می دهد.

معبدکریشنا مندیر به عنوان نسخه ای از معبد هندوی لرد کریشنا حاضر در ماتورا در هند است.

معماری معبد سنگی کریشنا مندیر

کریشنا مندیر از سه ردیف سنگی تشکیل شده و شامل چندین مجسمه و کنده کاری های ظریف و قابل توجه بر روی دیوارهای خارجی و داخلی آن است.

این معبد ۱۹٫۶۷ متر ارتفاع دارد و در ورودی آن مجسمه ای از یک عقاب «گارودا » و یک شیر«شاردول» قرار دارد.

معبد کریشنا مندیر در پاتان از نظر هنر سنگی و تندیس خدایانی که در آن قرار داده شده اند با دیگر معابد نپال متفاوت است .

در داخل معبد ۲۱ گلدسته طلایی وجود دارد.

این ۲۱ گلدسته طلایی از نماد هایی برای آیین پرستش دو خدای اصلی با اهمیت برابر است .

لرد کریشنا مندیر،در طبقه اول و بارگاه مرکزی، لرد شیوا در طبقه دوم (به شکل لینگام)، و الهه لوکشور در طبفه سوم واقع شده است .

هنگام ورود به معبد تصویر لرد کریشنا را می توان در حال نواختن فلوت دید که روکمینی و ساتیاگا در حال رقص او را همراهی می کنند .

در طبقه اول داستان هایی از ماهاباراتا بر سنگ ها حکاکی شده است و در طبقه دوم حکاکی هایی از رامایانا به چشم می خورد.

فضای داخلی طبقه دوم با مجسمه های رامایانا بصورت حماسه ای تزئین شده است. کریشنا تجسمی دیگر از ویشنو است.

تصاویر متفاوتی از ویشنو و گارودا، در قسمت های مختلف از معبد کریشنا ماندیر وجود دارد و بر روی دیوار ها نیز ۱۰ تجسم از ویشنو به تصویر کشیده شده است.

علاوه بر این، تندیس جداگانه گارودا در مقابل معبد قرار دارد و بر روی یک ستون نصب شده است .