ستون آشوکا گوتیهاوا ستونی سنگی باستانی و مقدس در میان بوداییان
ستون آشوکا گوتیهاوا در باغ مقدس لومبینی و در چهار کیلومتری جنوب غربی شهر باستانی کاپیلاواستو قرار دارد و یکی دیگر از اسناد تاریخی مهمی است که دال بر وجود بودا گوتیهاوا دارد ودارای اهمیت تاریخی مذهبی در شهر لومبینی است.
ستون آشوکا گوتیهاوا در میان بوداییان جهان بسیار مقدس شمرده می شود.
گوتیهاوا زادگاه بودا کراكوچاندا کاناکمونی بوده و در آنجا به نیروانا و روشنگری رسیده است. در دوران باستان گوتیهاوا به نام خماواتی شناخته می شد. گوتیهاوا مکان بسیار مهمی در تاریخ بودیسم و بخشی جدایی ناپذیر از تاریخ لومبینی است.
بودا کاناکمونی کیست؟
کراكوچاندا کاناکمونی یکی از بوداهای باستانی است که شرح حال آن در فصل 22 بوداوامسا نوشته “پالی کنن” آورده شده است.
در بسیاری از مواقع وقتی صحبت از «بودا» می‌شود بسیاری گمان می کنند تنها منظور «شاهزاده لرد سیذارتا گوآتام بودا»، بنیانگذار مذهب بودایی است. اما به باور بوداییان، بسیاری دیگر نیز به «مقام بودایی» رسیده‌اند.
بودا لقبی است که در آیین بودایی به هر کسی که به «روشنی» (بودهی) رسیده باشد اطلاق می‌شود. واژه بودا یعنی بیدار شده یا به عبارت دیگر، کسی که به روشنی دست یافته است.
کراكوچاندا کاناکمونی قبل از لرد سیذارتا بودا متولد شده بود و گفته می شود که وی سی هزار سال زندگی کرده است.
افسانه ها می گویند بودا کاناکمونی در میان یک دوش طلایی (کاناک به معنای طلا) از میان خانواده یی برهمن در هشت کیلومتری شهر کاپیلاواستو متولد شد.
کاپیلاواستو شهری است که لرد گوآتام بودا دوران کودکی و جوانی خویش را پیش از قدم نهادن در مسیر روشنگری در آن سپری نمود. بوداییان اعتقاد دارند قبل از اینکه لرد گوتام بودا بودیسم را به جهانیان معرفی کند با بودای قبلی به نام بودا کراكوچاندا در این مکان ملاقات نمود.
تاریخ و جزییات ستون آشوکا گوتیهاوا
(پادشاه آشوکا) امپراطور بزرگ هند در قرن 3 قبل از میلاد (در سال 249 پیش از میلاد) از لومبینی بازدید نمود.
به واسطه اهمیت بسیار زیاد گوتیهاوا وی به زیارت آن پرداخت و برای ادای احترام ستونی برپا داشت که امروزه با نام ستون آشوکا گوتیهاوا شناخته می شود.
این ستون به شکل اصلی خود 10 فوت ارتفاع داشت و محیط آن 8 فوت و 16 اینچ بود. آجرهای مستطیل شکل این مرکز حاوی مقدار زیادی پوسته برنج، پوشش گیاهی و کاه می باشد که مربوط به قرن 3 قبل از میلاد است. لازم به ذکر است که تاریخ خود سایت به قرن 6 قبل از میلاد باز می گردد.
امروزه آنچه زائران و گردشگران از ستون آشوکا گوتیهاوا می بینند تنها یک قسمت از نیمه پایین ستون است که با گذشت زمان در حوضچه باستانی اطراف خود فرو رفته است.
اهالی روستا و مردم محلی هنوز ازآب این حوضچه باستانی برای مصارف روزانه ی خود استفاده می کنند. به دلیل بارندگی های منطقه این گنجینه ی تاریخی و مهم از دیدنی های نپال بسیار تضعیف شده است.
گفته می شود که پادشاه آشوکا فردی بسیار متدین بود و برای گسترش بودیسم گام های جدی برداشت. نمونه های دیگری از ستون های آشوکا را می توان در اطراف لومبینی مانند ستون آشوکا مایادوی و یا ستون آشوکا کاناکمونی و حتی در دره کاتماندو و شهر پاتان مشاهده نمود.